Gönderen Konu: Daire Testere Makinesi  (Okunma sayısı 39146 defa)

0 Üye ve 1 Ziyaretçi konuyu incelemekte.

Kel_Bald

  • Ziyaretçi
Daire Testere Makinesi
« : 17 Şubat 2007, 18:33:45 »
4.1. DAİRE TESTERE MAKİNESİ:

Bir yüzü ve bir kenarı temizlenmiş iş parçalarının genişlik ve boylarını çıkarmak, lamba, kiniş, diş açma gibi işlemlerde kullanılan ağaç işleme makinesidir. İsmini kesicisinin şeklinden alır. Daire testere makinesi çok fonksiyonlu bir makine olup değişik işlemler için kullanılabilir. Daire testere makinesinde yapılan işlemlerden bazıları;
* Genişlik Ve Boy Kesme         
* Diş Açma
* Lamba-Kiniş Açma         
* Kanal Açma
* Pah Kırma            
* Zıvana Kesme
 
4.1.1. Makinenin Çalışma Sistemi:
Daire testere makineleri kısa kayış veya akuple (kesici bıçağı motor miline bağlı olarak çalışan) sistemleri ile çalışır. Dikey (90 derece) ile 45 derece açılar arasında herhangi bir açıda kesme işlemi yapılabilir. Açılı kesimlerde açı ayar volanı ile daire testere istenilen açıya gelinceye kadar yatırılır. Bu işlem esnasında motor ve motora bağlı olan mil de bıçakla beraber açılı konuma gelir. Yükseklik ayarı ise yükseklik ayar volanı ile gerçekleştirilir. Yapılacak işin özelliğine göre tabla üzerindeki siper, hareketli tabla ve siperi veya istenilen açıda ayarlanabilen kızaklı siper ile çalışma yapılır.

4.1.2. Makinenin Bölümleri:
A. Gövde            
B. Tabla
C. Kesici            
D. Siper
E. Hareketli tabla                   
F. Hareketli tabla siperi   
G. Sıkıştırma aparatı      
H. Hareketli tabla mili
I. Mil tekerleği         
J. Hareketli tabla ayağı   
K. Yükseklik ayar volanı              
L. Açı ayar volanı
M. Motor                      
N. Mil
O. Flanşlar         
P. Talaş boşluğu
R. Testere boşluğu                   
S. Cetvel
T. Hareketli tabla ayar düzeneği
U. Kızaklı siper kanalı


4.1.3. Makinenin sayısal özellikleri:
 1. Tabla yüksekliği:   90 cm.         
 2. Motor gücü:      2–5 BG
 3. Kesme hızı:      Ağacın sertliği ve bıçağın yapısına göre 40–100 m/san.
 4. Dönme hızı:      Testerenin çapı ve istenilen kesme hızına göre 1000–1200 dev/dak.
 5. Sevk hızı:      Kesilecek gerecin özelliği ve kesme yüksekliğine göre 5–20 m/dak.
Daire testerelerde ağaç, suni tabla vb. gereçlerle işlem yapılır. Dolayısı ile kullanılan gereçlerin yapıları ve kalınlıkları farklı olabilir. Hatta kesilen ağaçlar bile cinslerine göre yumuşak veya sert yapılıdırlar. Bu arada ağacın nem derecesi de önemlidir. Daire testere makineleri çift devirli makinelerdir ve istendiğinde yavaş, istendiğinde hızlı devirle kullanılabilirler. Dolayısı ile bu farklılıklar daire testerenin kesme hızı, dönme hızı ve sevk hızını belirleyen temel etkenler olarak karşımıza çıkarlar.

4.1.4. Daire testerenin yapısı ve çeşitleri
  Daire testere lamaları takım çeliğinden yapılmış daire şeklinde ve çevresi kesici dişlerle çevrili bıçaklardır. Belirli bir talaş açısı verilmiş dişler merkezden eşit uzaklıktadır. Çalışma esnasında meydana gelen ısınma ve diş diplerinde meydana gelen çatlamaları önlemek için belirli aralıklarla yarıklar oluşturulmuştur. Günümüzde kullanılan testere lamalarında genel olarak elmas uçlu dişler kullanılmaktadır. 
Daire testere çeşitleri;
1.Düz daire testere lamaları   
2.Yalpalı daire testere lamaları,     
3.Gurup testere lamaları,       
4.Top bıçaklar
Testere lamalarının diş çeşitleri;
1.Üçgen dişler,    
2.Eğri dişler,          
3.Kurtağzı dişler,       
4.Uzun dişler,
5.Grup dişler,       
6.Grup kurtağzı dişler,      
7.Sert metal uçlu (elmas uçlu) dişler
Dişlerin yapısına bakıldığında üçgen dişler geniş açılı dişler olarak karşımıza çıkar, eğri dişler diş alnı testere merkezine dike yakın bir açıda olan sivri dişlerdir. Kurtağzı dişler sivri ve üçgen dişlerden daha büyük ve üst kenarı olan bir diş yapısıdır. Grup ve grup kurtağzı dişlerde belirli bir diş sayısından sonra testere lamasında bir boşluk bırakılmış veya yarık açılmış diş yapısıdır. Elmas uçlu dişlerde ise diş alınlarına sert madenden yapılmış ek uçların eklendiği bir diş yapısını görürüz.  Daire testere makinelerinde kullanılan kesici çeşitlerine baktığımızda ise düz daire testere lamaları dişlerin kalınlığının lama kalınlığı kadar olduğu testere lamaları, yalpalı daire testerelerin makinede kullanılan normal flanşların haricinde açılı ve kendinden flanşlı olduklarını, Gurup testere lamalarının birden fazla özel yapılı testere lamasının bir araya getirilerek oluşturulduğunu görürüz. Top bıçaklar ise freze makinelerinde kullanılan bıçaklardır.

4.1.5. Daire Testerenin Sökülüp Takılması:
Daire testere sökülürken tabla üzerindeki siper dahil bütün eklentiler kaldırılır veya bıçak çevresinden uzaklaştırılır.
Testere boşluğunu kapatan kapak yerinden çıkarılarak mil sabitlenir.
Mil sabitlendikten sonra testere lamasını ve hareketli flanşı sıkan somun uygun ağızlı bir anahtarla testerenin dönme yönünde çevrilerek sökülür.
Somun yerinden söküldükten sonra hareketli flanş ta milden çıkarılarak daire testere yerinden çıkarılır.
Daire testere söküldükten sonra yeni bir testere makineye takılırken testerenin dişleri bize bakacak şekilde yeni testere mile yerleştirilir.
Bu aşamada dikkat edilmesi gereken testerenin ortasındaki deliğin mil çapına uygun olmasıdır. Çünkü testerenin deliği mil çapından büyük olursa boşluk oluşacağından salgılı dönme gerçekleşir ve bu da çeşitli iş kazalarına sebep olur. Bu yüzden delik çapı mil çapından büyük olan daire testerelerin deliklerine yüksük adı verilen halkalar yerleştirerek delik çapını mil çapına dengelenir. Gerekliyse bu işlem yapıldıktan sonra hareketli flanş yerine takılarak testere lamasına yanaştırılıp son olarak somun yerine takılarak dönme yönünün tersine çevrilerek sıkıştırılır.
Sıkma işlemi normal bir kuvvet uygulanarak gerçekleştirilir. Aşırı sıkmalardan kaçınılması gereklidir. Normal güçle sıkılan somun sıkma yönü bıçak dönüş yönüne ters olduğundan merkezkaç kuvveti ile kendiliğinden gerektiği kadar sıkışır.
Yeni testere takıldıktan sonra mil serbest hale getirilip testere boşluğu kapağı yerine takılarak testerenin değiştirilmesi işlemi tamamlanır.
Yukarıdaki işlemlerin ışığında testerelerin sökülüp takılmasında ortaya çıkan belli başlı özel noktaları, milin sabitlenmesi, testere dişlerinin kesim yönüne göre yerleştirilmesi, testere delik çapı ile mil çapının aynı olması ve sıkma işleminin gereğinden az veya çok yapılmaması ve milin tekrar serbest bırakılmasının unutulmaması olarak sıralayabiliriz.

4.1.6. Daire Testere Lamasında Açılar:
Dişler, kesilecek ağacın sertlik, yumuşaklık ve elyaf yönüne göre farklı şekillerde yapılmıştır. Örneğin, sert ağaçlar için düşünülmüş diş biçimi yumuşak ağaçlarda iyi sonuç vermediği gibi, elyaf yönünde ve elyafa dikey kesimler için de ayrı dişler yapılması gerekmiştir. Bu diş şekilleri uzun araştırma ve denemelerden sonra farklı işlemleri en iyi yapabilecek duruma getirilmiştir.
Serbest açı: Bu açı büyüdükçe kama açısı daralacağından diş ucu çabuk körelir. Küçüldükçe dişin dayanıklılığı artar. Özellikle sert ağaçlarda baş kesmelerde bu açının küçük olması gerekir.
Kama açısı: Testere dişinin şeklini belirten esas açıdır. Dişin farklı duruşlarına göre sağlamlığı ve işleyeceği gerecin niteliği bu açıya bağlıdır.
Talaş açısı: Daire testereler için, diş ucundan merkeze uzatılan eksenle diş önü arasında kalan açıdır. Bu açı büyüdükçe dişin dalıcılığı artar. Sıfır olduğu zaman orta dalıcılıkta ve dik açılı diş adını verdiğimiz şekil ortaya çıkar ki, her çeşit ağacın kesiminde vasat bir sonuç verir.
Duruş açısı: Diş ucundan geçen eksene dikey doğru ile diş önü uzantısı arasında kalan açıdır. Bu aça dişin ağaca etki şeklini saptar. Küçüldükçe dalıcı, büyü- dükçe kazıyıcı bir durum alır.
Diş yüksekliği: Bu ölçü diş arasıyla bağıntılıdır. Bir dişte yükseklik arttıkça dişler büyür. Büyük dişli testerelerde kesme derinliği ve ilerleme hızı fazlalaşır. Özellikle yumuşak ve yaş ağaçlar için büyük dişler daha elverişlidir.
Diş aralığı ( adım ) : Yan yana duran iki diş ucu arasındaki uzaklıktır. Bu uzaklık arttıkça, çevreyle orantılı olan diş sayışı azalır. Diş sayısının azlığı körelmeyi çabuklaştırır. İlerleme hızı düşer. Buna karşılık dişler arasındaki boşluk artacağından talaş kolay boşanır. İşte bu nedenlerle yumuşak ağaçlarda diş boşluğu büyük, sert ağaçlarda diş boşluğu küçük yani sık dişli testereler tercih edilir.

4.1.7. Daire Testere Dişlerini Çaprazlanması
Çaprazlama: Daire testerelerde istenilen randımanı alınabilmesi için bunların daima çaprazlı ve keskin bulundurulması gerekir. Diğer testerelerde olduğu gibi daire testerelerine de önce çapraz verilir sonra bileme yapılır. Bilindiği gibi çapraz, kesim boşluğu testerenin sürtünerek ısınmasını önlemek ve kolay ilerlemesini sağlamak için verilir.
Daire testerelere çapraz testerenin yapısına ve iş yerinin olanaklarına göre değişik araçlarla verilebilir.
1) Çekiç: Çekiçle çapraz çok kalın lamalı ve büyük dişli testerelere verilir.
2) Çapraz demiri: Sap takılmış bir çelik lamanın kenarına, standart testere kalınlıklarına uygun yuvalar açılmıştır. Bu yuvaların boyu, kalınlıkla orantılı olarak, dişin çaprazlanacak bölümü kadardır.
3) Çapraz pensi: Pensin bir ucu testere dişine taban görevi yapar. Çapraz derinliği üstteki bir vida ile ayarlanır. Diğer kolun ucu dişe baskı yaparak eğer. Çapraz boyu ayrı bir kızaklı bir çubukla ayarlanabilir.
4) Çapraz zımbası: Daire testere ortasındaki delikten aygıtın merkezleme konisine takılır. koni kızak üzerinde ileri geri sürülerek testere çapına göre ayarlanır. Bu ayar aynı zamanda çapraz boyunu da saplar.
5) Şişirme aygıtı: Bu aygıtta iki sıkma kolu vardır. Bu kollardan birisinin ucu diş arasında uygun profilde yapılmıştır. Diğeri eksantrik merkezli kesik bir silindirdir.
6) Çapraz makineleri: Daire testerelerine çoğunluk çapraz özel makinelerle verilmektedir. Bunlar elle çalışan çapraz makinelerde olduğu gibi, aynı zamanda bileme de yapan otomatik makinelerdir.

4.1.8. Daire Testerenin Bilenmesi
Daire testereler elle veya makine ile bilenir. Elle bileme diş arasına uygun eğelerle yapılır. Testere önce bir özel bileme mengenesine bağlanır. Bu mengeneler ağaçtan olabildiği gibi, ağızları yumuşak metalle kaplanmış ve madensel olanları da vardır.
Diş arası 60 derece olan sivri dişler yuvarlak kenarlı eşkenar üçgen eğelerle bilenir. Eğe diş arasına (diş önüne ve diş sırtına) tam oturduğu için bir defada bileme yapılabilir. Dar açılı sivri dişler için ya bu açıya uygun ikizkenar üçgen eğe bulunur ya da yuvarlak kenarlı bıçak eğeleri ile diş sırtı ve diş önü iki hareketle bilenir. Kurt dişlerinde yuvarlak kenarlı eğe kullanılır. Önce diş arası sonra diş sırtı iki ayrı hareketle bilenir. Yuvarlak sırtlı sivri dişlerde ise iki ayrı cins eğe kullanmak zorunluluğu vardır. Önce diş dipleri uygun büyüklükte silindirik eğe ile bilenir; sonra diş sırtı lama eğe ile dipten diş ucu yönünde sıyrılarak bilenir. Daire testerelerin eğe ile bilenmesi titizlik isteyen, güç ve zaman alıcı bir işlemdir. Üstelik birkaç bilemeden sonra, diş biçimlerinin bozulması, diş uçlarının merkezden olan uzaklıklarının değişmesi sakıncası da vardır. Fakat ekonomik olanakları bileme makinesi almaya yeterli olmayan küçük iş yerlerinde bu yöntem hala kullanılmaktadır.
Daire testerelerin eğe ile bilenmesinde dikkat edilecek özellikleri şöylece sıralayabiliriz.
Eğe yatay durumda tutulmalı ve testere yüzeyine göre dikey doğrultuda sürülmelidir. Eğe farklı açılarda sürülürse bir tarafta yüksek kalan kenar ağaca önce dalacağından parçayı aksi yöne doğru iterek düzgün kesmeyi zorlaştırır. Amerikan tipi bazı testerelerde eğik bileme yapıldığı da görülmektedir. Eğe testere yüzeyine belirli bir açıda ve birer diş atlayarak sürülür.
Sonra testere çevrilerek diğer dişler aksi yönden aynı eğimde bilenir. Dişlerin dışa gelen kenarlarında kesici bir duruma sokan bu yöntemle elyafa dikey yöndeki kesimlerde çok iyi sonuç alınmaktadır.
Her dişe eşit sayıda ve basınçta eğe sürülmelidir. Aksi halde diş uçları merkezden kalan uzaklığı değişir. Düşük kalan dişler çalışmayarak diğer işleri fazla direnç görmesine sebep olur.
Bileme sonucu uçuş daireleri farklılaşmış olan dişleri zaman zaman düzeltilmesi gerekir. Bunun için merkezlenen bir zımpara taşında fazlalıklar alınmalı sonra bozulan dişler yeniden düzeltilerek bilenmelidir.
Diş uçları ince kılağılı ve tam keskin olmalıdır. Bunu içinde eğenin hareketi son sürüşte diş ucuna doğru basıncı azalacak şekilde ayarlanmalıdır. Kılağının inceliğine ince dişli eğe kullanmakla sağlanır.
Testereler dönüş yönüne göre bilenir. Böylece eğenin son hareketi diş ucuna doğru hafifletilerek kılağının küçültülmesi mümkün olur.
Daire testerelerin bilenmesinde kullanılan zımpara taşlarının kalitesi de testere lamasının yapısına göre çok değişmektedir. Bu bakımdan bir taş alınırken bileme yapılacak testere çeliğinin özelliğini bilmek ve ona uygun taş seçmek gerekir. Zımpara taşlarının üzerinde yumuşaklığı, sertliği, taneciklerin büyüklüğü ve yapıştırıcı olarak kullanılan maddenin niteliği bazı harf ve rakamlarla gösterilmiştir.
Sertlik derecesi: (D-E) Çok yumuşak                  (F-G) Yumuşak                (H-T-J-L) Orta sertlikte
                             (M-N-O-P-R)  Sert            (S-T-U-V-Y)  Çok Sert
Yapıştırıcı gereç: Gamlas: E          Vitrifiye: V           Sentetik Reçine: B          Silikat: S           Kauçuk:  R
Tanecikleri:  İri taneli : 8-24        Orta taneli: 30-60        İnce taneli:70-180         Çok İnce taneli: 220-600

4.1.9. Daire Testere Makinesinde Kullanılan Kalıplar:
4.1.9.1. Kenar Temizleme Kalıpları:
 
4.1.9.2. Oluk Açma Kalıpları:
 
4.1.9.3. Konik Parça Kesme Kalıbı:                          4.1.9.4. Zıvana Kesme Kalıbı:
         
4.1.9.5. Gönye Burun Kesme Kalıbı ( 45° ):
 
4.1.9.6. Boy Kesme Kalıbı:
 
4.1.10. Makinede Çalışma Güvenliği:
•   Daima yapılacak işe uygun özellikte çaprazlı ve bilenmiş testere kullanınız.
•   Mümkün olan her durumda ayırma kaması ve koruyucu siperi kullanınız
•   Testere kesilecek parça kalınlığından sadece birkaç mm. Yüksekte çalışacak şekilde ayarlayınız.
•   Bütün ayarlamaların testere tamamen durduktan sonra yapınız. Makineyi çabuk durdurmak için testere dişlerine veya yan yüzeyine parça dayamayınız.
•   Dönmekte olan testerenin üzerinden elinizi veya iş parçasını kesinlikle geçirmeyiniz Daima makinenin etrafından dolaşınız.
•   Kısa ve dar parçaları daima itme çubuğu ile iterek kesiniz.
•   İnce parçaları işlerken daima baskı tarağı kullanınız
•   Kızaklı gönye siperi ile parça boylarını keserken makine siperini boy ayar stopu olarak kullanmayınız.
•   Geri tepmelerde ve parça fırlamalardan korunmak için testerenin tam önünden değil yan tarafında çalışınız.
•   Kesilecek iş parçasının bir yüzü ile cumbasını önceden düzeltiniz. Peşli, eğri, düşer budaklı ve çivili parçaları makineyi vermeyiniz.
•   İş parçasını geniş tablalar hariç serbest elle katiyen kesmeyiniz. Daima sipere dayayınız.
•   Çalışma sırasında tabla üzerinde artık parça birikmesine fırsat vermeyiniz. Biriken parçaları elinizle değil bir ağaç çubukla iterek düşürünüz.
•   Uzun parçaları keserken destek sehpaları veya yardımcı personel kullandığınızda parçanın itme ve yön kontrolünü sadece kendiniz sağlayınız.
•   Makineyi çalıştırdıktan sonra testere normal hızını almadan parçayı kesmeye başlamayınız.
•   Kesilmekte olan parçayı katiyen geri çekmeyiniz. Gerekiyorsa önce makineyi durdurunuz.
4.1.11. Makinenin Bakımı:
GÜNLÜK BAKIM
Günlük çalışma sonunda makinenin üstündeki talaşları temizlenir, makineye hava tutulur.
Bıçak aşağıya indirilir, siper gevşetilir.
HAFTALIK BAKIM
Makine tablası mazotla silinir.
Mil, siper yatakları, hareketli tabla mil ve yatakları yağlanır.
Bıçak sökülerek takım haneye kaldırılır.
YILLIK GENEL BAKIM
1. Makine gövdesinin yere bağlantısı             
2. Motor, şalter, kablo, bağlantıları           
3. Kayış ve kasnaklar
4. Siper, siper yatağı hareket ve sıkma düzenleri ile hareketli tabla milleri. Kontrol ederek gerekli gerdirme, sıkıştırma, onarma, değiştirme, ayarlama ve yağlama işlemleri yapılır.

Meslek Lisesi Bölümleri, Meslek Öğretmeni, Teknik Öğretmenler

Daire Testere Makinesi
« : 17 Şubat 2007, 18:33:45 »
Google Reklamları








Paylaşmak güzeldir




Çevrimdışı hydrop

  • Üye
  • **
  • İleti: 21
    • Profili Görüntüle
Ynt: Daire Testere Makinesi
« Yanıtla #1 : 18 Ocak 2012, 01:55:30 »
teşekkürler

Çevrimdışı hydrop

  • Üye
  • **
  • İleti: 21
    • Profili Görüntüle
Ynt: Daire Testere Makinesi
« Yanıtla #2 : 02 Şubat 2012, 16:56:10 »
teşekkürler

Çevrimdışı samsunlu55

  • Yeni Üye
  • *
  • İleti: 1
    • Profili Görüntüle
Ynt: Daire Testere Makinesi
« Yanıtla #3 : 29 Ocak 2016, 18:52:30 »
Konu başlığı hakkında teşekkür ederim . Gerekli bilgileri edindim.

You are not allowed to view links. Register or Login

You are not allowed to view links. Register or Login

Meslek Lisesi Bölümleri, Meslek Öğretmeni, Teknik Öğretmenler

Ynt: Daire Testere Makinesi
« Yanıtla #3 : 29 Ocak 2016, 18:52:30 »