Birçok adayın yanlış bildiği gibi, OBP sınavsız geçişte bakılan ilk kriter değil. Sınavsız geçiş yapacak adayların bu konuya özellikle dikkat etmesi gerekiyor.
Mezuniyet yılı daha büyük (yeni mezun) adaylara öncelik verilir.
Aynı yıl mezun olan adaylar arasında öncelik okul türüne göre yapılır. Sıralama şöyledir:
a) Anadolu Teknik Lisesi,
b) Teknik Lise veya Anadolu Meslek Lisesi,
c) Meslek Lisesi,
d) çok eski yıllarda enstitü adı altında mezun olunan meslek lisesi sıralaması yapılır.
Mezuniyet yılı ve okul türü aynı olan adaylardan aynı METEB içinde olanlara öncelik verilir.
Mezuniyet yılı, okul türü ve METEB içi METEB dışı bilgileri aynı olan adaylardan OBP'si yüksek olan adaylara öncelik verilir.
Yukarıda sayılan tüm bilgileri aynı olan adaylardan doğum tarihi büyük (yaşı küçük) olana öncelik verilir.
Bunu bir örnekle açıklarsak; Pamukkale Üniversitesi, Bekilli Meslek Yüksekokulu Dış Ticaret programında son bir boş kontenjan olsun ve buraya iki kişi sınavsız geçiş ile talip olsun. Bu iki kişinin önce mezuniyet yıllarına bakılır. Örneğin, ikisi de 2007 mezunu ise, eşitlik vardır. Bu durumda mezun oldukları okul türüne bakılır. İkisi de Anadolu meslek lisesi mezunu olsun. Eşitlik yine bozulmadı, bu durumda geldikleri illere bakılır. Birisi İstanbul'dan (Meteb Dışı) biri Denizli'den (Meteb içi) geliyorsa, Denizli'den gelen kazanır. Burada da eşitlik bozulmaz ise, sonuç olarak adaylardan OBP'si yüksek olan boş kontenjana yerleşir.
MYO'lara sınavla yerleşenler beklenenden çok
İş dünyasının ara eleman gereksiniminin karşılanmasına yönelik olarak mesleki eğitim veren Meslek Yüksek Okullarındaki iki yıllık ön lisans programları birçok meslek liseli için esas hedefken, genel lise mezunları ise bu bölümlere tercih listelerinde “can simidi” olarak yer veriyor. Her ne kadar, örgün yükseköğretim kontenjanlarının yarısını oluşturuyor olsalar da MYO programları ile ilgili istatistik çalışmalar çokça yapılmıyor. Biz de bu ihtiyaçlardan hareket ederek, İKÜ ArGe Merkezi olarak bu konuda bir veri madenciliği çalışması yaptık.
Ülkemizdeki MYO'larda bulunan ön lisans programlarını incelediğimizde, toplam kontenjan sayısının 2007 ÖSS'de 208 bin 413 olduğunu görüyoruz. Kontenjanların %46'sı SAY1, %43'ü EA1, %10'u SÖZ1 ve %1'i DİL puan türü ile öğrenci alıyor. Bu seneki kontenjan arttırımı ile ön lisans kontenjanlarının 2008 ÖSS'de yaklaşık 260 bin olmasını bekliyoruz.
Üniversite türü dağılımına baktığımızda kontenjanların %93'ünün devlet, % 6'sının vakıf, %1'inin KKTC üniversitelerinde olduğu dikkatimizi çekiyor. Fakültelerdeki vakıf üniversite payının yaklaşık %12 olduğunun özellikle altını çizmek lazım.
İki yıllık MYO programlarında okumak isteyenlerin hem gündüz hem de gece okuma şansları var. MYO kontenjanlarının yaklaşık üçte birini, ikinci (gece) öğretim programları oluşturuyor.
2002 senesinden bu yana, ilgili meslek lisesi alanlarından mezun olanlar, MYO önlisans programlarına sınavsız geçiş yapabiliyorlar. 2007 ÖSYS kılavuzunun 38. sayfasında yer alan Tablo 3C, hangi meslek lisesi alanından hangi MYO programına sınavsız geçiş yapılabileceğini gösteriyor. Sistem gereği, MYO kontenjanlarına, meslek lisesi mezunlarının sınavsız olarak yerleşmelerinin ardından eğer boş kontenjan kalırsa, buraya genel lise mezunları ve meslek liselerinin farklı alanlarından gelenler 0.3 AOBP'li Y-ÖSS puanları ile yerleşebiliyorlar.
Sınavsız geçiş hakkı söz konusu olunca, özellikle bir çok genel lise mezunu, sanki tüm kontenjanlar sınavsız geçiş ile dolacak ve sınavla (Y-ÖSS puanı ile) MYO'ları kazanmak mümkün olamayacakmış gibi endişeye kapılıyorlar. 2007 verileri endişeye gerek olmadığını gösteriyor. Geçen sene iki yıllık MYO programlarına yerleşen yaklaşık 199 bin adayın % 59'unun sınavsız geçiş ile, geriye kalan yaklaşık 81 bin adayın ise Y-ÖSS puanları ile MYO'lara yerleştiklerini görüyoruz.
Bir diğer çarpıcı sonuç ise MYO'ları kazananların daha sonra gidip kesin kayıt yaptırmıyor olmaları. 2007 verilerine göre, MYO'lara yerleşen 199 bin 133 kişiden 41 bin 15'inin kesin kayıt yaptırmadığı anlaşılıyor. Bunun en önemli nedeni olarak, sınavsız geçiş ile yerleşenlerin bir sonraki sene punlarının kırılmıyor olması gösterilebilir. Kesin kayıt oranının bu denli düşük olması, MYO ön lisans kontenjanlarının ek yerleştirme döneminde de görücüye çıktığına işaret ediyor. Bu nedenle, özellikle ilk yerleştirme döneminde bir yere yerleşemeyen adayların, özellikle de fakülteler için puanı düşük olanların, ek yerleştirme döneminde MYO'lar için şanslarının yüksek olacağını vurgulamamız yerinde olur.
Sınavsız geçiş yapmayı planlayan meslek liseli adayların merak ettikleri birkaç detay daha var. Geçen sene MYO'lara sınavsız geçenlerin % 45'i METEB içi yerleşirken, %55'i METEB dışı yerleşmiş. Yerleşenlerin yaklaşık % 81'i 2007 mezunu, %7'si 2006 mezunu, %2'si 2005 mezunu, geri kalan %10 ise daha önceki sene mezunlarıymış. Bu veriler, sınavsız yerleştirmede birinci kriter olan mezuniyet yılının ne denli önemli olduğunu net şekilde gösteriyor.
egitimgazetesi.com
